Aktualności

Zobacz wszystkie aktualności
03.12.2015

3.12.1955 roku odbyła się pierwsza premiera naszej placówki - "KRAKOWIACY I GÓRALE"

Dokładnie 60 lat temu 3 grudnia 1955 roku w Nowej Hucie miała miejsce pierwsza premiera naszego teatru. Na Dużej Scenie w reżyserii Wandy Wróblewskiej został wystawiony spektakl „KRAKOWIACY I GÓRALE” Wojciecha Bogusławskiego.

Dokładnie 60 lat temu 3 grudnia 1955 roku w Nowej Hucie miała miejsce pierwsza premiera naszego teatru. Na Dużej Scenie w reżyserii Wandy Wróblewskiej został wystawiony spektakl „KRAKOWIACY I GÓRALE” Wojciecha Bogusławskiego.
 

 

W 1954 roku na terenie osiedla Teatralnego, przy ulicy Majakowskiego rozpoczęto budowę teatru. Teatr w ostatecznym kształcie zbudowano według projektu inżyniera Jana Dąbrowskiego i inżyniera Janusza Ingardena, pracami kierował Janusz Castelli. Widownia liczyła 422 miejsca. 8 marca 1955 roku, ówczesny minister kultury i sztuki, Włodzimierz Sikorski, podpisał decyzję o utworzeniu Teatru Ludowego w Nowej Hucie.
 
Miała więc Nowa Huta własny teatr, ale teatr nie miał jeszcze własnej publiczności. Zaczął się okres wyczekiwania i pytań, jaką rolę spełni teatr w tej nowej społeczności? Wraz z aktem otwarcia wyłonił się bowiem w młodym mieście socjalistycznym problem całkiem nowy: kształtowania surowego widza według nieznanych mu dotąd zasad artystycznych pojęć. Przed teatrem stała wielka niewiadoma. 7 kwietnia tegoż roku dyrektor Centralnego Zarządu Teatrów, Stanisław Witold Balicki, powołał na stanowisko dyrektora i kierownika artystycznego Krystynę Skuszankę. Zastępcą dyrektora do spraw administracyjnych został Adam Krupiński, stałym reżyserem Jerzy Krasowski, scenografem Józef Szajna. Nowoutworzony zespół aktorski liczył 37 osób. 3 grudnia 1955 roku, premierą „Krakowiaków i górali” Wojciecha Bogusławskiego, zainaugurował swą działalność Teatr Ludowy. Symbolicznego aktu otwarcia dokonał minister kultury i sztuki pełnymi patosu słowami, w przekonaniu: „iż teatr ten będzie pionierem socjalistycznej kultury w nowym mieście”.
 
Jak wspominał Profesor Józef Szajna – „otwarcie miało się odbyć się 1 grudnia, ale niemal w ostatniej chwili okazało się, że tego dnia minister kultury Włodzimierz Sokorski nie przyjedzie, zatem premierę "Krakowiaków i Górali" Bogusławskiego odłożono” . Na uroczystość otwarcia teatru Józef Szajna zaprojektował plakat z datą 3 grudnia 1955; na tle zielonej kurtyny leżał bukiet czerwonych róż. Józef Szajna wspomina – „ 3 grudnia stało się dniem wielkiej promocji młodego kierownictwa artystycznego i zespołu aktorskiego w pierwszym socjalistycznym mieście”.  
A Sławomir Mrożek, który parał się wówczas pisaniem teatralnych recenzji w "Echu Krakowa" niemal się zwierzał: „na zakończenie niech mi wolno będzie wzruszyć się, że przyszło mi pisać recenzję z pierwszego przedstawienia pierwszego teatru zawodowego w pierwszym mieście socjalistycznym, i ucieszyć się, że przyszło mi pisać pozytywnie. Naprawdę, zły teatr - to smutek i klęska dla recenzenta. Najmłodszemu teatrowi życzę w imieniu Redakcji, wszystkiego dobrego".

W pierwszym programie teatralnym do spektaklu „Krakowiaków i Górali” Jan Polewka pisał: „ Najmłodsze polskie miasto, bo zaledwie sześć lat sobie liczące od chwili narodzin, otrzymuje stały zawodowy teatr we własnym budynku dla celów teatralnych wzniesiony. (…).Bliskość Krakowa , tramwajowe z nim połączenie, jego teatry i kina, zaliczenie Nowej Huty do dzielnic starego, podwawelskiego grodu, a w związku z tym pozorne szerokie możliwości obsłużenia potrzeb kulturalnych przez dojeżdżające zespoły teatralne i muzyczne - te wszystkie okoliczności wpłynęły hamująco na realizację żądań i pragnień budowniczych miasta i Kombinatu w zakresie tworzenia własnych miejscowych ośrodków życia kulturalnego. A tymczasem mieszkańcy Nowej Huty gorąco pragnęli, aby w ich mieście był teatr i kino o wielkiej widowni, bo wbrew pozorom wyjazd do teatrów czy kin starego Krakowa, a potem powrót (…) był ani przyjemny ani łatwy. Ponadto nowohucianie byli dumni z dzieła wielkiego budownictwa socjalistycznego.

 

 
Tytuł realizacji:Krakowiacy i Górale
utwór:Krakowiacy i Górale (Wojciech Bogusławski, Jan Stefani)
miejsce premiery:Teatr Ludowy Kraków-Nowa Huta
data premiery: 1955-12-03
reżyseria: Wanda Wróblewska
inscenizacja:Leon Schiller
muzyka:Jan Stefani
scenografia:Władysław Daszewski
choreografia: Jadwiga Hryniewiecka
opracowanie muzyczne: Władysław Raczkowski
kierownictwo muzyczne: Józef Bok
dyrygent: Józef Bok
asystent scenografa: Marian Garlicki
asystent reżysera: Ryszard Kotas
asystent choreografa: Henryk Duda
 
OBSADA:
 
Bardos, student z Krakowa - Jerzy Horecki
Bartłomiej, młynarz – Ferdynand Sarnowski
Dorota, jego druga żona – Danuta Lipińska/Eugenia Romanow
Basia, jego córka – Anna Gołębiowska/Wanda Uziembło
Wawrzyniec – Stanisław Marecki
Stach, amant Basi – Ferdynand Matysik
Jonek, przyjaciel Stacha – Tadeusz Szaniecki
Paweł, pan młody – Maciej Nowakowski
Zosia, panna młoda – Wanda Uziembło/Anna Gołębiowska
Miechodmuch – Jerzy Przybylski
Pastuch – Zdzisław Leśniak
Stara Baba – Maria Szaniawska
Bryndas, góral, narzeczony Basi – Franciszek Pieczka
Morgal – Witold Pyrkosz
Świstos – Tadeusz Jurasz
Kwicołap – Jan Mączka
Krakowianki – Bogusława Czuprynówna
Alina Żubrówna
Janina Grabowska
Genowefa Gudowska
Krakowiacy: Ryszard Kotas,Jan Brzeziński,Józef Hejke,Lesław Paczosa
Gospodynie – Izabela Olszewska, Krystyna Brandysiewicz, Teresa Płażek, Krystyna Paczosa
Gospodarze – Józef Buratowski, Piotr Żądło, Jan Pociej, Józef Jajko
Góralki – Maria Gdowska, Adela Zgrzybłowska, Helena Gonsiorek, Maria Surowa, Zdzisława Wątroba, Zofia Dziedzic
Górale – Antoni Bartnicki, Wiesław Bocheński, Henryk Dziwisz, Zbigniew Majsak, Stanisław Wąchalewski, Jerzy Wiktorczyk

Popularne

Obrazek
05.10.2011

PYZA NA AMERYKAŃSKICH DRÓŻKACH

Już po raz wtóry nasza nowohucka Pyza Mazowiecka wyrusza za Ocean. Po raz pierwszy przed pięciu laty gościła w Chicago na zaproszenie Academic Quality Council. Wtedy rezolutna Pyza zabrała dzieci amerykańskiej Polonii na wycieczkę szlakiem polskiej historii i tradycji. Wspólna zabawa przypadła wszystkim do gustu tak bardzo, że Teatr Ludowy otrzymał kolejne zaproszenie do Stanów

Zobacz więcej
Obrazek
29.09.2011

KLUB 10 PLUS

W październiku dwa cieszące się niesłabnącym zainteresowaniem widzów spektakle Teatru Ludowego mają swoje jubileusze

Zobacz więcej
Obrazek
29.09.2011

TRZEJ PANOWIE W KANADZIE

Teatralna szarża w wykonaniu trzech aktorów Teatru Ludowego Krzysztofa Góreckiego, Tomasza Obary i Piotra Pilitowskiego - „Wszystko o mężczyznach" Miro Gavrana w reżyserii Tomasza Obary zawitała w Kanadzie

Zobacz więcej