AMANITA MUSKARIA POLECA "TOŻSAMOŚĆ WILA"

Z krateru po pomniku Lenina wychodzi postać w czarnym płaszczu przybrudzonym ziemią. To Wil (Włodzimierz Ilicz Lenin) człowiek zagubiony w czasie i przestrzeni, który wrócił do Miasta by odnaleźć własną tożsamość. Gabriela i Monika Muskały zabierają nas w odjechaną podróż po Nowej Hucie. Pełna nagłych zwrotów akcji miejska odyseja bardziej przypomina jednak błądzenie podekscytowanego turysty niż wycieczkę z przewodnikiem. 

Autorki dramatu nie poruszają się bowiem utartymi ścieżkami. Bazując na wykształconej już symbolice miasta, rozbrajają między innymi kryminalną legendę Nowej Huty. Antropolog Czarek w przeciwieństwie do reporterki TVN-u (porte parole Agnieszki z „Człowieka z marmuru”) nie chce żerować na stereotypach i tworzyć czarno-białej kroniki filmowej z zadupia. Nie tracąc optymizmu odważnie blenduje się z przestrzenią miasta: bo przecież mnie tam rozszarpią na kawałki troglodyci nowohuccy skonstruowani z ortalionu nienawiści – droczy się z własną matką.

Gabriela i Monika Muskały idealnie wyczuwają puls miasta i zyskują dostęp do wnętrza jego historii przechowywanej we wspomnieniach lokalnych mieszkańców i zapisanej w jego krajobrazie. Wśród wielu barwnych postaci (Ronald Regan pijący kawę z Leninem w Barze Centralnym czy kultowe nowohuckie budynki, które w dramacie zostają upersonifikowane) na szczególną uwagę zasługują bohaterki kobiece: bojowniczki stawiające opór komunistycznemu reżimowi (obrona Krzyża), dzielne robotnice kombinatu czy Guerilla Gardening (partyzantka ogrodowa, która robi z Huty Barcelonę pod osłoną nocy, bez zezwolenia konserwatora).

Kiedy w początkowej scenie dramatu dotknięty chorobą niepamięci Wil dostaje wynik badania EEG, przed oczami czytelników wyświetla się mapa Nowej Huty, której kształt przypomina ludzki mózg. To jego mózg. Postać Lenina na zawsze wpisała się w pejzaż miasta, pozostając symbolem czasów, do których ludzie nie chcą wracać, a z drugiej strony odczuwają do nich sentyment. Bohater otwierając się na niepowtarzalność przestrzeni, która go otacza, odnajduje swoje „genius loci”. 

Tożsamość Wila powstała w oparciu o improwizacje aktorów Teatru Ludowego w Nowej Hucie i badania terenowe prowadzone przez autorki przy współpracy z grupą studentów antropologii. W wyniku tego etno-teatralnego projektu, ze zderzenia różnych perspektyw zrodził się portret miasta realny i fantasmagoryczny zarazem, pogłębiony psychologicznie a jednocześnie nakreślony dowcipnie i lekko. Nowa Huta w dramacie nie przypomina miasta idealnego. Ma swoją przeszłość (nie zawsze chlubną) i własne marzenia o przyszłości, jest miastem nieukonstytuowanym, które ciągle się przeobraża na oczach i przy udziale swoich mieszkańców i odwiedzających je turystów.

Monika Muskała – tłumaczka, dramatopisarka, eseistka, dokumentalistka. W 2017 r. nominowana do Nagrody Literackiej NIKE oraz do Nagrody Literackiej GDYNIA za esej Między Placem Bohaterów a Rechnitz. Austriackie rozliczenia. Otrzymała Górnośląską Nagrodę Literacką JULIUSZ oraz Nagrodę im. Andrzeja Siemka „Literatury na Świecie“. Z siostrą Gabrielą napisała monodram Podróż do Buenos Aires. Work In Regress (2001), nagrodzony na wielu festiwalach w kraju i za granicą. Ich sztukę Daily Soup (2007) zrealizowaną w Teatrze Narodowym z Danutą Szaflarską i Januszem Gajosem pokazał Teatr Telewizji Na Żywo. Kolejna wspólna sztuka Cicha noc (2016) otrzymała wiele nagród na tegorocznym festiwalu Teatroteka Fest w Warszawie. Wraz z mężem Andreasem Horvathem stworzyła kilka filmów dokumentalnych, m.in. Z punktu widzenia emerytowanego portiera (2006) oraz Arab Attraction (2010). Wykładowczyni w łódzkiej Szkole Filmowej. 

Gabriela Muskała – aktorka teatralna i filmowa, autorka sztuk teatralnych. Urodziła się w Kotlinie Kłodzkiej. Absolwentka Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej i Telewizyjnej w Łodzi (1994). Jest laureatką wielu festiwali teatralnych a także prestiżowych nagród przyznawanych przez krytyków i publiczność. W teatrze debiutowała jako studentka łódzkiej Filmówki tytułową rolą w musicalu Ania z Zielonego Wzgórza (1992 – teatr Powszechny w Łodzi). Jednym z jej ulubionych reżyserów jest Mariusz Grzegorzek, u którego debiutowała główną rolą w filmie (Królowa aniołów 1999). W Teatrze im. Jaracza w Łodzi zagrała w wielu reżyserowanych przez niego sztukach, m.in: tytułową Agnes w Agnes od Boga Johna Pielmeiera (1996) czy Virginię w Posprzątanym Sahry Ruhl (2012). Na deskach tego teatru spotkała się też m.in. z Barbarą Sass, u której zagrała Irinę w Trzech siostrach Michaiła Czechowa (1997) i tytułową Merylin Mongoł Nikołaja Kolady (2002). W 2015 r. po raz czwarty w karierze otrzymała Złotą Maskę (nagroda łódzkich krytyków teatralnych) – tym razem za rolę Żony w przedstawieniu Ich czworo w reż. Małgorzaty Bogajewskiej (Teatr im. Jaracza w Łodzi). Za tę samą rolę została też nagrodzona w konkursie Klasyka Żywa (2015). Jej ostatnia teatralna rola to tytułowa Wassa Żeleznowa w reż. Leny Frankiewicz (2016). Zagrała główne role w filmach „Aria diva”, „Podróż”, „Krzysztof”, a także w nagrodzonym na Festiwalu w Wenecji francuskojęzycznym filmie „Cała zima bez ognia” w reżyserii Grega Zglińskiego. Za rolę w ich kolejnym wspólnym filmie pt. „Wymyk” otrzymała nagrodę dla najlepszej aktorki w roli drugoplanowej na Festiwalu Filmów Fabularnych w Gdyni (2011). Rok później została nagrodzona za najlepszą główną rolę kobiecą na koszalińskim Festiwalu Młodzi i Film za film Anny Wieczur-Bluszcz „Być jak Kazimierz Deyna”. Ostatnio zagrała m.in. w Wołyniu W. Smarzowskiego (2016), była też nominowana do nagrody Orła za jedną z głównych ról w filmie K. Dębskiej Moje córki krowy (2016). Na premierę czeka nowy film Marka Koterskiego z jej udziałem. Popularność przyniosły jej role w serialach „Londyńczycy”, „Głęboka woda” i „Paradoks”. Jest również autorką scenariusza filmu p.t. „Fuga” w reż. A. Smoczyńskiej, do którego zdjęcia właśnie się skończyły. Jej sztuki („Podróż do Buenos Aires” i „Daily Soup”) pisane razem z siostrą Moniką pod pseudonimem Amanita Muskaria zostały przetłumaczone na wiele języków i od lat grane są z powodzeniem w Polsce i za granicą. Ich trzecia sztuka – „Cicha noc” w reż. Pawła Paszty otrzymała wiele nagród na tegorocznym festiwalu Teatroteka Fest w Warszawie. W grudniu 2017 zadebiutowała jako reżyserka przedstawieniem o Nowej Hucie („Tożsamość Wila” – ostatnia sztuka Amanity Muskarii) w Teatrze Ludowym w Krakowie.