Nie bądź z góry posłuszny

Na samym początku wyprzedzające posłuszeństwo jest instynktownym, bezrefleksyjnym dostosowaniem się do sytuacji.(…) W nowym otoczeniu ludzie wykazują nadzwyczajną gotowość do przyjmowania nowych reguł. Są zaskakująco skłonni wyrządzać innym krzywdę, a nawet zabijać ich w służbie nowej sprawy, jeżeli nakaże im to czynić nowa władza.

Broń instytucji

Wybierz zatem instytucję, na której ci zależy – sąd, gazetę, ustawę czy związek zawodowy – i stań po jej stronie.

Weź odpowiedzialność za oblicze świata

Życie jest polityką – nie dlatego, że świat przejmuje się tym, co myślisz, ale dlatego, że reaguje na to, co robisz. Nasze drobne decyzje stanowią rodzaj głosu, mogą zwiększać lub zmniejszać prawdopodobieństwo wolnych i uczciwych wyborów w przyszłości. W polityce dnia codziennego bardzo liczą się nasze słowa i gesty lub ich brak.

Pamiętaj o etyce zawodowej

Wolne zawody mogą wykształcić formy dialogu etycznego, który nie jest możliwy między odosobnioną jednostką a odległym rządem.(…) Etyki zawodowej musimy przestrzegać właśnie wtedy, gdy słyszymy, że sytuacja jest wyjątkowa. Wówczas nie ma mowy o czymś takim, jak „tylko wykonywanie rozkazów”. Jeżeli jednak przedstawiciele wolnych zawodów pomylą zasady obowiązującej ich etyki z emocjami bieżącej chwili, mogą zacząć mówić i robić rzeczy, które wcześniej wydawały im się niewyobrażalne.

 
Wyróżniaj się

Robiąc lub mówiąc coś innego, możesz czuć się dziwnie, ale to uczucie niepokoju jest warunkiem wolności.

Dbaj o język

W dzisiejszych czasach politycy podsuwają komunały za pośrednictwem telewizji, gdzie powtarzają je nawet ci, którzy chcą wyrazić odmienne zdanie.

Bądź dociekliwy

„Czym jest prawda?” Ludzie czasem zadają to pytanie, gdyż woleliby pozostać bezczynni. Ogólny cynizm sprawia, że czujemy się modni i alternatywni nawet wtedy, gdy toniemy wraz ze współobywatelami w bagnie obojętności. Zdolność do ustalania faktów czyni nas odrębnymi jednostkami, a zbiorowe zaufanie do wspólnej wiedzy – społeczeństwem. Osoba, która docieka, to także obywatel, który buduje. Przywódca wrogi wobec ludzi dociekliwych jest potencjalnym tyranem.

Chroń swoje życie prywatne

Jesteśmy wolni tylko w takim stopniu, w jakim sprawujemy kontrolę nad tym, co wiedzą o nas ludzie i w jakich okolicznościach się tego dowiadują.
 

 
Nasłuchuj niebezpiecznych słów

Kiedy politycy powołują się dziś na terroryzm, mówią, rzecz jasna, o rzeczywistym niebezpieczeństwie. Gdy jednak próbują nas wytresować tak, abyśmy wyrzekli się wolności w imię bezpieczeństwa, powinniśmy mieć się na baczności.

Gdy nadejdzie niewyobrażalne, zachowaj spokój

Nowoczesna tyrania polega na zarządzaniu strachem. (…) Odwaga nie polega na nieodczuwaniu strachu czy nieprzeżywaniu żałoby. Polega natomiast na niezwłocznym rozpoznaniu technik zarządzania strachem i stawieniu im oporu od momentu samego ataku – właśnie wtedy, kiedy jest to najtrudniejsze.

Bądź tak odważny, jak potrafisz

Jeżeli nikt z nas nie będzie gotowy zginąć za wolność, wszyscy umrzemy w tyranii.

Timothy Snyder, O tyranii. Dwadzieścia lekcji z dwudziestego wieku,

ZNAK HORYZONT, Kraków, 2017

Timothy Snyder (ur. 1969) – amerykański historyk specjalizujący się w dziejach Europy Środkowej i Wschodniej oraz w historii nowożytnego nacjonalizmu. Jest profesorem Uniwersytetu Yale, laureatem wielu prestiżowych nagród, m.in.  Hannah Arendt Prize for Political Thought (2013) czy Leipzig Book Fair Prize (2012). 

_________

#zmowamilczenia

Lekcje z XX wieku profesora Timothy'ego Snydera w opracowaniu Maryny Klotzer - materiał programowy.

Zdjęcia z próby do spektaklu "ZMOWA MILCZENIA"/ Klaudyna Schubert

Maja Pankiewicz, Katarzyna Tlałka, Piotr Pilitowski

SPEKTAKL INSPIROWANY MOTYWAMI Z "OPOWIEŚCI PODRĘCZNEJ" MARGARET ATWOO
ZMOWA MILCZENIA
reż. Marcin Liber
Premiera 8 marca 2019, Duża Scena

redakcja|  Anka Ryś oraz Zofia Łękawska-Orzechowska