Różowy trójkąt na czarnym tle.

Pod koniec lat 80. w Stanach Zjednoczonych grupa homoseksualnych aktywistów umieściła różowy trójkąt na czarnym tle. Poniżej hasło "SILENCE = DEATH", "cisza znaczy śmierć". Bo tak naprawdę było. W Stanach Zjednoczonych czasów Ronalda Reagana, który przez wiele lat nie chciał nawet wymówić słowa "AIDS", robiono zaskakująco mało, by zatrzymać epidemię, która zdziesiątkowała mniejszość homoseksualną Nowego Jorku i San Francisco.

Kto w Polsce ma HIV?

"Skąd ten cud nad Wisłą? W Polsce przestaliśmy mówić o HIV. I chyba rzeczywiście uważamy, że to nie u nas. Ciekawe, zwłaszcza że geograficznie jesteśmy częścią regionu, który specom UNAIDS [projektowi ONZ zajmującemu się problematyką HIV i AIDS - red.] spędza sen z powiek, bo tylko w Europie Środkowej i Wschodniej wciąż rośnie liczba zakażeń."

Nie chcemy zająć się HIV, bo wstydzimy się tego wszystkiego, co się z nim wiąże. Wstydzimy się seksu, wstydzimy się narkotyków. I wolimy sobie powtarzać, że jak tych tematów nie ruszymy, nie przeanalizujemy, to one nie będą nas w żaden sposób dotyczyły i bolały. A że jacyś ludzie zakażają się u nas HIV? No, trudno. Pewnie przypadkiem. Albo z głupoty.

Mity mają swoje korzenie.

Mocne i rozłożyste. By doprowadzić do ich uwiądu, trzeba najpierw wiedzieć, gdzie sięgają, a mitologia HIV i AIDS dotyczy spraw bardzo pierwotnych. Jeśli popatrzeć na drogi przenoszenia wirusa, to mamy dwie: seks i krew. Tymczasem oba te zjawiska budują bodaj najpotężniejsze tematy ludzkości. Krew symbolizuje życie i więzi wspólnotowe, narodowe, klanowe. Akt płciowy - stwarzanie życia i więzi rodzinne. I tu nagle, masz ci los, HIV! Zakażona krew i śmiertelnie groźny seks. Wszystko przestaje być niewinne, staje się groźne. O czym więc mówimy, gdy mówimy o HIV? Myślę, że przede wszystkim o wspólnocie. Tej wyobrażonej, jaką jest naród, i tej intymnej, jaką jest rodzina.

Późne diagnozy to polska specjalność. 

Przodujemy w europejskich statystykach. Tak, dzisiaj zakażenie HIV nie równa się śmierci, w każdym razie nie zawsze. O ile ktoś o nim wie i chce je leczyć. Ale jeśli nie wie, nie utożsamia się z problemem, a wokół niego panuje cisza? Jeśli ta cisza nie oznacza śmierci, to co oznacza?!

Fragment wywiadu z  Jakubem Janiszewski.

_______________

#anioływameryce

Pełny wywiad z Jakubem Janiszewski, dostępny na platformie Radio TOK FM
- "NIE CHCEMY ZAJĄĆ SIĘ HIV, BO WSTYDZIMY SIĘ WSZYSTKIEGO, CO SIĘ Z NIM WIĄŻE" [WYWIAD]

Tony Kushner 
ANIOŁY W AMERYCE
reż. Małgorzata Bogajewska
Premiera 7 grudnia 2019, Duża Scena

zdjęcia z próby/ Anka Ryś 

redakcja/ Beata Strama i Anka Ryś