TEATR MÓJ WIDZĘ... CYFROWY

Po trzech latach żmudnej pracy zakończyliśmy digitalizację Archiwum Artystycznego Teatru Ludowego. Z tej okazji zapraszamy na spotkanie- konferencję na której przedstawimy zarówno proces digitalizacji jak i zasoby , z których od teraz będzie można korzystać online.

Na naszej konferencji wystąpią:
Marcin Swat, specjalista od strategii cyfrowych , który pomógł nam wpisać projekt Teatru Ludowego w zasoby Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej. Opowie on krótko o tym skąd wziął się pomysł na projekt w Teatrze Ludowym i po co potrzebna jest digitalizacja w teatrze. Opowie też po krótce co robią inni, jakie projekty komplementarne prowadzone są w otoczeniu Teatru, od kiedy i kto jest mecenasem tych działań.
Wojciech Kowalewski, specjalista od metadanych i digitalizacji,, który towarzyszył procesowi przenoszenia archiwum Teatru Ludowego do Internetu swoje wystąpienie zatytułował: I ciągle widzę. ich twarze... - o digitalizacji zbiorów z Archiwum Teatru Ludowego Archiwalia teatralne to nie tylko dokumentacja premiery spektaklu, programu, zaproszeń, czy wycinków prasowych. Archiwalia to też odbicie procesu twórczego prezentującego kształtowanie się dzieła na wielu poziomach. Proces ten zawarty w rękopisie scenariusza, w jego marginaliach, odręcznych zapiskach, luźnych didaskaliach ukazuje „ducha powstawania”. Powszechny dostęp do archiwum w Internecie może nas wzbogacić, ale też może wzruszyć. Digitalizacja zbiorów archiwum Teatru Ludowego w Krakowie jest jednym z ważniejszych elementów dziedzictwa kulturowego Krakowa oraz wiedzy o teatrze, literaturze i sztukach teatralnych. Wymaga jednak pilnego zabezpieczenia cyfrowego. Wynika to faktu, że zbiory papierowe są kruche i niszczeją. Te najwcześniejsze pochłania chemiczna degradacja określana zjawiskiem kwaśnego papieru. Konieczna staje się wobec tego ich digitalizacja i archiwizacja. Niemniej ważne jest też udostępnienie zbiorów archiwalnych. Digitalizacja i archiwizacja pozwalają nam zachować dziedzictwo teatralne dla przyszłych pokoleń. Udostępnienie kopii cyfrowej jest natomiast wzbogaceniem sieci WWW. Powszechnie dostępne cyfrowe zasoby archiwum Teatru Ludowego stają się elementem tkanki cyberprzestrzeni, dzięki czemu służą społeczeństwu, a w szczególności miłośnikom teatru, badaczom, krytykom i wszystkim zainteresowanym. Wystąpienie ma na celu ukazanie scenariusza realizacji projektu digitalizacyjnego. Współpracy Teatru Ludowego w Krakowie z Wojewódzką Biblioteką Publiczną w Krakowie, która zaowocowała powstaniem cyfrowego archiwum powszechnie udostępnionego w Małopolskiej Bibliotece Cyfrowej.

Natomiast w części merytorycznej o zasobach archiwalnych Teatru Ludowego, które trafiają do Małopolskiej Biblioteki Cyfrowej opowie prof. UJ Agnieszka Marszałe, kierująca zespołem opracowującym do digitalizacji archiwalne dokumenty.

Otwarcie Cyfrowego Archiwum TL umożliwia nieograniczony czasem czy dystansem przestrzennym dostęp do dokumentów związanych z premierami tego teatru od początku jego istnienia, a więc od połowy lat 50. zeszłego wieku. Takiego okresu nie da się ogarnąć indywidualną pamięcią – archiwum cyfrowe jest więc idealnym sposobem na „odpominanie” historii tej sceny przez bezpośredni kontakt z dokumentami. O tym, o ile ciekawiej i pełniej prezentuje się historia TL śledzona z perspektywy źródeł od tej zawartej w książkach
dotyczących historii tej sceny, możemy się przekonać.

Jak oglądać Cyfrowe Archiwum TL?
O dziejach TL jako instytucji dowiemy się stąd niemało, choć archiwum gromadzi przede wszystkim świadectwa i dokumenty działalności artystycznej nowohuckiego teatru. Proponujemy kilka tropów tematycznych/problemowych, które bynajmniej nie wyczerpują potencjału kryjącego się w Cyfrowym Archiwum TL:
1. Historie poszczególnych dyrekcji, czas ich trwania, liczba premier zrealizowanych podczas poszczególnych kadencji
2. Historia zmian „szyldu”, pod jakim występował nowohucki teatr – można się stąd dowiedzieć, jak wyglądało jego umocowanie instytucjonalne, ale zmiany nazwy świadczą też o sposobie, w jaki ta instytucja chciała być postrzegana i lokowana na kulturalnej mapie Krakowa w poszczególnych fazach swojego funkcjonowania.
3. Zmieniające się profile repertuarowe - zależne, jak wiadomo, nie tylko od indywidualności dyrektorów czy reżyserów, którzy wyznaczali wyraziste linie artystyczne, ale również od okoliczności politycznych, a wreszcie – co nie mniej istotne – od składu publiczności, do której adresowane były spektakle od połowy lat 50. XX wieku do dziś.
4. Historie miejsc, w jakich grano (Duża Scena, Scena Nurt, Scena pod Ratuszem)
5. Dzieje zespołu aktorskiego i poszczególnych indywidualności aktorskich – oglądając materiały archiwalne, przede wszystkim fotografie ze spektakli, uświadamiamy sobie, jak wielu znanych skądinąd artystów właśnie tu, w Teatrze Ludowym rozpoczynało swoją drogę artystyczną.
6. Artyści teatru to nie tylko aktorzy; to również scenografowie, reżyserzy, kompozytorzy czy fotograficy związani z Teatrem Ludowym na różnych etapach jego istnienia – archiwalia dostępne w wersji cyfrowej pozwalają przyjrzeć się z bliska ich pracom (np. projektom scenografii i kostiumów, fotografiom, zapisom nutowym czy choćby plakatom, stanowiącym w
wielu przypadkach autonomiczne wypowiedzi artystyczne i z pewnością zasługującym na odrębne potraktowanie tego.
7. Archiwum gromadzi nie tylko dokumenty pracy nad spektaklami i dokumenty kolejnych inscenizacji, ale również dokumenty recepcji, a więc towarzyszące poszczególnym premierom recenzje i artykuły krytyczne, wywiady z artystami, teksty przeglądowe i inne tego typu wypowiedzi zamieszczane w prasie codziennej i periodycznej, krakowskiej i ogólnopolskiej.

Archiwum Cyfrowe TL ma tę zaletę, że – w przeciwieństwie do archiwum „papierowego” – jest otwarte zawsze i dla wszystkich: bywalców teatralnych i miłośników teatru, a – na innym nieco poziomie – dla studentów teatrologii, twórców teatru i jego badaczy. Zachęcamy więc wszystkich do częstego podejmowania wirtualnych wycieczek w najdawniejszą i tę całkiem niedawną przeszłość Teatru Ludowego. Na pewno będą owocne.